Bal Gangadhar Tilak Mahiti in Marathi :- या लेखात आज आपण लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांच्या विषयी माहिती आणि जीवनपरिचय जाणून घेऊयात. ब्रिटिश सरकारकडून झालेल्या चळवळीची सुरुवात आणि
भारताला पूर्ण स्वातंत्र्य मिळवून देणारा पहिला आवाज लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांचा होता, त्यांनी अनेक पुस्तके ही लिहिली आहेत ज्याबद्दल, आणि त्यांच्या बाबत संपूर्ण माहिती या लेखात खाली सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत.
भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील राष्ट्रवादी आणि पूर्ण स्वातंत्र्याची हाक देणारे काँग्रेसचे पहिले नेते, अनेक थोर क्रांतिकारक समाजसुधारक, स्वातंत्र्यसैनिक, शिक्षक,
वकील, इतिहासातील अनेक महान नेते आपल्या भारतात राजकारणी होऊन गेले आहेत. पण सर्वप्रथम भारतात इंग्रजांना विरोध करणारे थोर क्रांतिकारक आणि समाजसुधारक म्हणजे लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक हे होय.
त्यांच्यानंतर अनेक महान क्रांतिकारी, स्वातंत्र्यसैनिक, समाजसुधारक आणि महान नेते झाले, त्यामुळे आज लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांच्याबद्दल माहिती घेणार आहोत.
Bal Gangadhar Tilak Mahiti in Marathi
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक हे महान समाजसुधारक होते.लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक हे भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील क्रांतिकारकांपैकी सर्वात लोकप्रिय क्रांतिकारक आणि नेते होते.
भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील सर्व स्वातंत्र्यसैनिकांमध्ये बाळ गंगाधर टिळकांचे स्थान खूप वरचे आहे आणि त्यांना आदराने स्मरण केले जाते. महात्मा गांधींच्या आधीही बाळ गंगाधर टिळकांनी ब्रिटिश सरकारविरुद्ध संघर्ष सुरू केला होता.
लाल बाळ पाल या नावाने सुप्रसिद्ध आणि प्रसिद्ध स्वातंत्र्यसैनिक, ज्यात लाला लजपतराय बाळ गंगाधर टिळक आणि बिपिन चंद्र पाल, बाळ गंगाधर टिळक यांनी भारताला स्वातंत्र्य मिळवून देण्यासाठी अनेक महान गोष्टी केल्या, अनेक सामाजिक सुधारणेची कामे केली.
बाळ गंगाधर टिळक हे एक शिक्षक आणि वकील देखील होते, त्यांनी भारत स्वतंत्र करण्यासाठी इंग्रजांविरुद्ध अनेक घोषणा दिल्या, अनेक आंदोलनेही केली, त्यांची लोकप्रियता लोकांमध्ये इतकी वाढली होती की लोकांनी त्यांना लोकमान्य ही पदवी देऊन त्यांचा गौरव केला.
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांची कामगिरी (समाजसुधारक कामे)
बाळ गंगाधर टिळकांनीही त्यावेळी अनेक समाजसुधारक कामे केली, त्यांनी विधवा पुनर्विवाहाचे समर्थन केले, बालविवाहाला विरोध केला, अशा प्रकारे त्यांनी अनेक समाजसुधारक कामे केली.
भारत स्वतंत्र व्हावा यासाठी त्यांनी चळवळही केली. इंग्रजांनी त्यांच्यावर अनेक कारवाया केल्या होत्या, त्यांच्या क्रांतिकारी आंदोलनामुळे त्यांना तुरुंगात जावे लागले होते, ब्रिटिश अधिकारी त्यांना भारतीय अशांततेचे जनक म्हणायचे.
बाळ गंगाधर टिळक हे असे खंबीर वकील होते, ज्यांनी भारताला संपूर्ण स्वातंत्र्य मिळावे यासाठी सर्वप्रथम भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे नेते म्हणून आंदोलन केले.
📂 हेही वाचा :- संत तुकाराम यांची संपूर्ण माहिती मराठीमध्ये A to Z माहिती !
स्वराज्य हा माझा जन्म सिद्ध हक्क आहेत असा नारा कोणी दिला ?
भारताला ब्रिटिश सरकारपासून मुक्त करण्यासाठी बाळ गंगाधर टिळकांनी एक नारा दिला की स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी घेईनच या एकाच घोषणेने,
भारत स्वतंत्र करण्यासाठी अनेक स्वातंत्र्यसैनिकांमध्ये ज्योत पेटू लागली. पुढे राष्ट्रपिता महात्मा गांधींनी अनेक चळवळींचा पाया रचण्याचे श्रेय लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळकांना जाते.
बाळ गंगाधर टिळकांनी अॅनी बेझंट यांच्या सहकार्याने भारतात होमरूल लीगची स्थापना केली. भारतात स्वराज्य मिळवणे हा या चळवळीचा मुख्य उद्देश होता, त्यानंतर लोकमान्य ही पदवी देण्यात आली. बाळ गंगाधर टिळकांना अनेक लोक हिंदू राष्ट्रवादाचे जनक देखील म्हणतात.
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांचा जन्म कधी झाला ?
| लोकमान्य टिळक यांचे संपूर्ण नाव ? | लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक |
| बाळ गंगाधर टिळक यांचे खरे नाव ? | केशव गंगाधर टिळक |
| बाळ गंगाधर टिळक यांचा जन्म कधी झाला ? | 23 जुलै 1856 |
| बाळ गंगाधर टिळक यांचे जन्म ठिकाण ? | रत्नागिरी, महाराष्ट्र |
| बाळ गंगाधर टिळक यांचे वडिलांचे नाव ? | गंगाधर रामचंद्र टिळक |
| बाळ गंगाधर टिळक यांच्या पत्नीचे नाव ? | सत्यभामा |
| बाळ गंगाधर टिळक यांचे शिक्षण ? | डेक्कन कॉलेजमधून बीए फर्स्ट डिव्हिजन, वेर्ना कूलर स्कूलमधून मॅट्रिक |
| बाळ गंगाधर टिळक यांचे कार्यक्षेत्र ? | स्वातंत्र्यसैनिक समाजसुधारक आणि क्रांतिकारी नेते |
| बाळ गंगाधर टिळक यांचे संपादन ? | केशरी आणि मराठा वृत्तपत्र |
| समाजसुधारणेचे कार्य | बालविवाहाला विरोध, विधवा पुनर्विवाहाला पाठिंबा, गणेशोत्सव आणि छत्रपती शिवाजी महाराजांची जयंती |
| रचना | श्रीमद भागवत गीता रहस्य, वेदांचे आर्क्टिक होम, द हिंदू फिलॉसॉफी ऑफ लाईफ, एथिक्स अँड रिलिजन, वैदिक कालगणना आणि वेदांग ज्योतिष, द ओरियन, श्यामजी कृष्ण वर्मा |
| शीर्षक | लोकमान्य |
| बाळ गंगाधर टिळक यांचा मृत्यू कधी झाला ? | 1 ऑगस्ट 1920 |
बाळ गंगाधर टिळक कुठले रहिवासी होते ?
बाळ गंगाधर टिळक यांचा जन्म 23 जुलै 1856 रोजी झाला. ते महाराष्ट्रातील रत्नागिरीचे रहिवासी होते. बाळ गंगाधर टिळक यांचे खरे नाव केशव गंगाधर टिळक होते. त्यांच्या वडिलांचे नाव गंगाधर रामचंद्र टिळक होते.
त्यांचे वडील संस्कृतचे मोठे पंडित होते आणि ते एका शाळेत शिक्षक होते. ते खूप चांगले आणि प्रसिद्ध शिक्षक होते. लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक लहानपणापासूनच अन्याय सहन करू शकत नव्हते.
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांचे शिक्षण काय झाले ?
बाळ गंगाधर टिळक हे त्यांच्या काळातील सर्वात सुशिक्षित व्यक्ती होते. लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक 10 वर्षांचे असताना त्यांच्या वडिलांची बदली पुण्याला झाली.
बाळ गंगाधर टिळक पुण्याला गेले, नंतर त्यांना शाळेत प्रवेश मिळाला, तिथून ते मॅट्रिकची परीक्षा उत्तीर्ण झाले, पुण्याच्या शाळेत ते अभ्यासासाठी गेले तेव्हा त्यांच्या शाळेत खूप चांगले आणि नावाजलेले शिक्षक होते.
त्यामुळे त्यांना खूप चांगले शिक्षण मिळाले. लहानपणापासून ते अभ्यासात अतिशय वेगवान होते, त्यांना अभ्यासात खूप रस होता. बाळ गंगाधर टिळक लहान असताना त्यांच्या आईचे निधन झाले.
ते 16 वर्षांचा असताना त्याचे वडील वारले. बाळ गंगाधर टिळक मॅट्रिकनंतर डेक्कन कॉलेजमधून BA प्रथम विभागात उत्तीर्ण झाले. BA केल्यानंतर कायद्याचे शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर पुण्यातच एका शाळेत गणिताच्या शिक्षकाची नोकरी स्वीकारली.
📂 हेही वाचा :- श्री स्वामी समर्थ तारक मंत्र म्हणजे काय ?, श्री स्वामी समर्थ तारक मंत्र pdf संपूर्ण माहिती एकाच ठिकाणी !
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांचा विवाह कोणाशी आणि कधी ? कसा झाला ?
बाळ गंगाधर टिळक मॅट्रिकचे शिक्षण घेत होते, त्याच वेळी त्यांचे लग्न झाले होते, त्यांच्या पत्नीचे नाव सत्यभामा होते, त्यांचे लग्न झाले तेव्हा त्यांच्या पत्नीचे वय 10 वर्षे होते.
लग्नानंतरही त्यांनी शिक्षण सुरू ठेवले आणि पदवीपर्यंतचे शिक्षण पूर्ण केले, त्यानंतर त्यांनी कायद्याचे शिक्षणही पूर्ण केले आणि कायद्याची पदवी घेतली.
लोकमान्य बाळ गंगाधर यांचे व्यक्तिमत्व माहिती मराठी
लोकमान्य हे अन्यायाचे मोठे विरोधक होेते, ते कोणावरही अत्याचार किंवा कोणत्याही प्रकारचा अन्याय सहन करत नव्हते आणि जुन्या चालीरीती आणि चालीरीतींचे ते मोठे विरोधक होते.
त्यांनी आपल्या समाजात पसरलेल्या वाईट प्रथांविरुद्ध आवाज उठवला आणि अनेक समाजसुधारणेची कामे केली. लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक हे संस्कृत गणित, खगोलशास्त्र आणि हिंदू धर्माचे महान अभ्यासक होते.
त्यांना इंग्रजी अजिबात आवडत नाही, इंग्रजी बोलणे म्हणजे मातृभाषेचा अपमान होतो असे त्यांचे मत होते. बाळ गंगाधर टिळकांनी शिक्षणासाठी खूप आवाज उठवला.
लोकांमध्ये शिक्षणाचा प्रबोधन करण्यासाठी त्यांनी अनेक प्रयत्न केले. ते एक प्रसिद्ध वकील आणि शिक्षक ही होते. ते जास्तीत जास्त वेळ लेखन आणि वाचनात घालवत असत.
बाळ गंगाधर टिळक यांनी कोणते वृत्तपत्र सुरू केले होते ?
बाळ गंगाधर टिळकांनी मराठा आणि केसरी नावाचे वृत्तपत्र सुरू केले, ज्यामध्ये त्यांनी ब्रिटीश राजवटीच्या क्रूरतेवर आणि ब्रिटिशांच्या भारतीय संस्कृतीबद्दलच्या न्यूनगंडाच्या विरोधात टीका केली.
असे लेख प्रकाशित केल्यामुळे ते अनेकवेळा तुरुंगातही गेले होते. बाळ गंगाधर टिळकांना अनेक ब्रिटिश वसाहती अधिकाऱ्यांनी भारतीय अशांततेचे जनक असेही संबोधले होते.
बाळ गंगाधर टिळकांनी अनेक प्रकारची समाजसुधारणेची कामे केली. त्यांनी बालविवाहाच्या विरोधात आवाज उठवला, लग्नासाठी वय निश्चित केले, ते 10 वर्षावरून 12 वर्षे केले.
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांचे कार्य
बाळ गंगाधर टिळक हे महान क्रांतिकारी समाजसुधारक शिक्षक वकील तर होतेच पण त्यांना खुदीराम बोस आणि प्रफुल्ल चाकी यांच्या हत्येचा निषेध करण्यासाठी पुकारण्यात आले तेव्हा ते मोठे लेखकही होते.
त्यांच्या मासिकात बातमी छापल्याच्या निषेधार्थ, लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक मंडाले तुरुंगात असताना त्यांना ब्रिटिश मंडाले तुरुंगात बंद करण्यात आले, त्यावेळी त्यांनी 400 पानांचे पुस्तक लिहिले.
भगवान श्रीकृष्णांनी श्रीमद्भागवत गीतेतील कर्मयोगाचे स्पष्टीकरण या पुस्तकात लिहिले आहे. हे पुस्तक पुढे अनेक लोकांमध्ये लोकप्रिय झाले.
बाळ गंगाधर टिळकांनी कोणती पुस्तके लिहिली ?
- श्रीमद भागवत गीता रहस्य
- आर्क्टिक वेदांचे घर
- जीवन नीतिशास्त्र आणि धर्माचे हिंदू तत्वज्ञान
- वैदिक कालगणना आणि वेदांग ज्योतिष ओरियन
- श्यामजी कृष्ण वर्मा
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांचे निधन कधी ? कसे झाले ?
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांची माहिती मराठी हे एक सुप्रसिद्ध क्रांतिकारक, सर्वात शिक्षित आणि भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील पहिले महान क्रांतिकारक होते, ज्यांनी अनेक घोषणा दिल्या आणि अनेक आंदोलने केली.
ते त्या काळातील एक उत्तम शिक्षक आणि वकील देखील होते, त्यांनी त्यांच्या केसरी या मासिकात ब्रिटीश राजवटीवरील अत्याचाराविरोधात अनेक लेखही प्रकाशित केले होते, त्यामुळे इंग्रजांनी त्यांना रागाच्या भरात अनेकवेळा तुरुंगात पाठवले होते.
अशा या महान समाजसुधारक स्वातंत्र्यसैनिकाचे लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांचे निधन तारीख 1 ऑगस्ट 1920 रोजी निधन झाले. त्यांनी प्रत्येक तरुण क्रांतिकारकांना खूप प्रोत्साहन दिले आणि
त्यांना क्रांतीसाठी प्रेरित केले. म्हणूनच लोक इतके प्रभावित झाले की त्यांचे अनेक अनुयायी लोकमान्य पदवीने सन्मानित बाळ गंगाधर टिळक बनले.
Frequently Asked Questions (FAQ)
लोकमान्य टिळक यांना किती मुले होती?
लोकमान्य टिळकांना तीन मुली आणि तीन मुलं होते. त्यातील थोरला मुलगा फार कमी वयातच वारला. त्यामुळे पाच अपत्यं राहिली. तिन्ही मुलींचे टिळकांनी हयात असतानाच लग्न लावून दिले.
लोकमान्य टिळक यांचे गुरु कोण होते?
टिळकांनी मुसलमानांचा विश्वास संपादन केला. मौलाना शौकत अली तर, ‘टिळक आपले राजकीय गुरु’ असल्याचे सांगत असत.
लोकमान्य टिळकांनी शिवजयंती उत्सव कधी सुरू केला?
1870 साली महात्मा फुले यांनी पुणे येथे पहिली “शिवजयंती ” साजरी केली. त्यानंतर 1895 मधे लोकमान्य टिळकांनी शिवजयंती उत्सव सुरू केला.
लोकमान्य टिळक यांचा मृत्यू ?
1 August 1920, Mumbai
बाळ गंगाधर टिळक यांना काय म्हणून ओळखले जाते?
टिळक हे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीचे पहिले नेते होते. “लोकमान्य” ही पदवी देखील बहाल करण्यात आली.
